ققنوس‌ها نباید باری دیگر بهای غفلت مالکان و مسؤولان را در پلاسکوهای قم پرداخت کنند.
به گزارش تابناک قم، «پیشگیری بهتر از درمان است» این جمله را بارها و بارها همه شنیده‌ایم اما فروشندگان ساختمان پلاسکو معنای واقعی آن را درک کرده‌اند در حالی که اگر طی دو سه سال اخیر به هشدارهای مستمر شهرداری تهران توجه می‌کردند شاید اکنون پلاسکو وجود داشت یا حداقل امروز هم آتش‌نشان‌ها در کنار خانواده‌هایشان بودند و ایران سیاه پوش نبود.
شهادت ققنوس‌هایی که قربانی سهل‌انگاری برخی مسؤولان یا مالکان پلاسکو شده‌اند به عنوان مهم‌ترین خبر این روزها سراسر کشور را اندوهگین کرده است و قمی‌ها نیز همانند دیگر مردم عزادار ایثارگران و دلاور مردان هستند و با تجمع‌های مختلف خود در ایستگاه‌های آتش‌نشانی به خانواده آتش‌نشان‌های تهرانی تسلیت می‌گویند هرچند با وجود ادامه داشتن بی‌توجهی‌ها و غفلت‌ها، مردم قم نیز باید روزی برای آتش‌نشان‌های شهر خود عزاداری کنند.
بازار بزرگ، تیمچه، حجت، قدس، موسی بن‌جعفر و کویتی‌ها نام برخی از ساختمان‌هایی است که می‌توانند پلاسکویی دیگر باشند، هر چند این سازه‌ها طی سال‌های بسیاری بدون بازسازی سرپا ایستاده اما اکنون بر اثر گذشت زمان و تغییرات سر خم کرده و می‌توانند به عنوان یک تهدید برای قم تبدیل شوند.
وضعیت خطری برخی ساختمان‌های شهر قم نیازی به کارشناسی و بررسی تخصصی ندارد و هر فردی با نگاهی ساده به ظاهر این سازه‌ها به راحتی می‌تواند فرسوده بودن آنها را تایید کند.
قم شهر ایمنی نیست
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قم در گفت و گو با خبرنگار فارس در قم اظهار کرد: هر آنچه که برای آتش‌نشان‌های این شهر مورد نیاز بوده در حال تهیه است اما باید واقعیت را بپذیریم که قم شهر ایمنی نیست و ساختمان‌های مشابه پلاسکو در این شهر زیاد بوده که از کمترین ایمنی برخوردار هستند.
عباس جعفری از بازار قم و تیمچه به عنوان مراکز دارای کمترین ایمنی نام برد و افزود: پاساژهای اطراف حرم مطهر حضرت معصومه(س) نیاز به مراقبت و ایمن‌سازی دارند که در این راستا از هیأت امنا و مغازه‌داران درخواست همکاری داشته‌ایم.
برخی مراکز قم شرایط نزدیکی به پلاسکو دارند
معاون مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی قم نیز در مورد برخی اماکن استان که وضعیت مشابه پلاسکو دارند، هشدار داد و گفت: پارکینگ طبقاتی حرم مطهر نیازمند حضور نیروهای آتش‌نشان و اورژانس است و تاکنون پیوست دستگاه‌های امدادی برای مترو و مونوریل برنامه‌ریزی نشده است.
مهدی فراهانی از نبود مسیر ویژه برای نیروهای امدادی در محدوده حرم حضرت معصومه(س) و اطراف مراکز تجاری گلایه کرد و افزود: برخی مراکز قدیمی شرایط نزدیکی به پلاسکو دارند و اگر حادثه‌ای رخ دهد خودروی آتش‌نشانی و اورژانس امکان تردد برای امدادرسانی در اطراف این مراکز را ندارد.
همچنین عباس ذاکریان رئیس کمیسیون امور خدمات شهری شورای اسلامی شهر قم در گفت‌و گو با خبرنگار فارس در قم، با بیان اینکه صدور پروانه ایمنی برای مراکز مختلف می‌تواند سبب کاهش خسارت حوادث احتمالی شود، اظهار کرد: این طرح در بیش از سه سال و نیم گذشته توسط شورا به تصویب رسیده است که بر اساس آن کارشناسان سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی اقدامات لازم را برای تامین ایمنی مراکز مختلف دنبال میکنند.
وی اضافه کرد: طرح مذکور هزینه‌های مختلفی را به سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قم تحمیل می‌کند اما شهرداری و شورا با توجه به اینکه برخی از نقاط شهر حادثه‌خیر است، نسبت به صدور پروانه ایمنی اهتمام جدی داشته‌اند اما برخی مطرح می‌کردند که شهرداری در این طرح به دنبال درآمدزایی است و به این بهانه به صورت مستمر مخالف میکنند در حالی که بر اساس ابلاغ‌ها هر واحد صنفی میانگین با وسعت 50 متر سالی 20 هزار تومن برای کارشناسان هزینه پرداخت می‌کند.
صدور پروانه ایمنی اجرایی نشد
ذاکریان بی‌توجهی بخش خصوصی نسبت به موضوع ایمنی را یکی از مشکلات صادر نشدن پروانه‌های ایمنی دانست و عنوان کرد: مصوبه صدور پروانه ایمنی در دستگاه‌های اجرایی مغفول مانده است و مسؤولان استانی نسبت به التزام مالکان برای دریافت پروانه‌های ایمنی بی‌توجه هستند، در دوره‌ای شورای شهر پیشنهاد کرد که تمدید پروانه صنفی با ارائه گواهی ایمنی انجام شود اما این پیشنهاد تاکنون اجرایی نشده است.
رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر قم یادآور شد: اینکه اکنون بعد از رخ دادن حادثه به دنبال پرداخت وام به واحدهای صنفی برای بازسازی ساختمان باشیم یکی از اشتباهات بزرگ در تصمیم‌گیری است چراکه در صورت رخ دادن حادثه امکانات پاسخگو نیست و مسؤولان قبل از حادثه باید به دنبال پرداخت تسهیلات بانکی برای بازسازی ساختمان‌ها باشند.
بی‌توجهی به قوانین آتشی زیر خاکستر است
رئیس کمیسیون امور زیربنایی شورای اسلامی شهر قم نیز قانون‌شکنی در ضوابط ساختمان‌سازی را فاجعه آفرین خواند و مطرح کرد: بی‌توجهی به رعایت قوانین در ساختمان‌های شهر آتشی زیر خاکستر است که هر لحظه منتظر شعله‌ور شدن آن هستیم.
مصطفی سعادت‌طلب با تاکید بر اینکه نباید نسبت به اجرای ضوابط اصلی ساختمان‌ها کوتاه بیاییم، تصریح کرد: باید قبل از وقوع حادثه به دنبال کاهش خسارت حوادث احتمالی باشیم.
تصویر پایین دیواره پشتی پاساژ کویتی‌های قم را نمایش می‌دهد که هر روز جمعیت قابل توجهی از شهروندان و زائران شهر کریمه اهل بیت(ع) به منظور خرید پوشاک در این پاساژ حضور می‌یابند.
مهدی متقیان مدیرکل پدافند غیرعامل استان قم در گفت‌و گو با خبرنگار فارس در قم، با اشاره به اهمیت موضوع پدافند غیرعامل مطرح کرد: پدافند غیرعامل به دنبال اجرایی شدن ضوابط، کاهش آسیب‌پذیری‌ها، افزایش بازدارندگی و تسهیل در مدیریت بحران است.
مدیران به دلیل هزینه‌ها به پدافند غیرعامل ورود نمی‌کنند
وی اضافه کرد: بر اساس معیارهای مورد نظر در حوزه پدافند غیرعامل مبحث 21 مقررات ساختمان‌ها تهیه شده است تا ساختمان در ابعاد مختلف دارای ایمنی لازم باشد به همین علت این قانون باید در حوزه‌های نظام مهندسی، شهرداری و راه و شهرسازی اجرا شود هرچند برخی مسؤولان به دلیل اجتناب از هزینه‌ها به حوزه پدافند غیرعامل ورود پیدا نمی‌کنند اما هزینه برای پیشگیری بهتر از درمان است.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان قم با تاکید بر اینکه مسؤولان باید در ساخت و سازهای جدید مطالعه پدافند غیرعامل را با توجه به کارکردهای مورد نظر مورد توجه قرار دهند، ادامه داد: برخی از دستگاه‌ها با وجود دریافت ابلاغ‌های مورد نظر تکلیف قانونی خود را دنبال نمی‌کنند در حالی که مسوؤل دستگاه به عنوان رئیس کمیته پدافند غیرعامل هر بخش باید پیگیری‌های لازم در حوزه پدافند غیرعامل را داشته باشد و از بروز حوادث احتمالی جلوگیری کند.
وی خاطرنشان کرد: برخی مراکز شهر فرسوده بوده و امنیت لازم را ندارد و برخی ساختمان‌ها نیز بدون تدابیر فنی و مهندسی ساخته شده است که باید تخریب و بازسازی شود هر چند این امر هزینه‌هایی را در حوزه ساخت و ساز شهری به دنبال دارد اما مدیریت شهری باید به عنوان متولی رسالت‌های لازم را دنبال کند و برای کاهش هزینه‌ها نگاه متفاوتی در دریافت عوارض داشته باشد.
متقیان گفت: اگر حوزه مرکزی شهر قم که اموال و جمعیت زیادی را به خود اختصاص داده است به سمت نوسازی سوق داده نشود حوادثی همانند ساختمان پلاسکو در آینده نزدیک برای قم نیز اتفاق می‌افتاد چراکه هر سازه یک عمر مفید دارد.
وی التزام دستگاه‌های اجرایی برای رعایت ضوابط ساخت و ساز را نیازمند مصوبه شورای عالی فنی استان دانست و مطرح کرد: استان قم می‌تواند به عنوان پایگاه ترویج آموزه‌های دینی به مراکز تصمیم گیرنده ملی پیشنهاد دهد تا تسهیلات بافت فرسوده را افزایش داده و از این ظرفیت در بخش مراکز تجاری نیز استفاده شود.
تجهیزات پاسخ‌گوی حوادث احتمالی نیست
متقیان بر تشکیل کمیته پدافند غیرعامل در دستگاه‌های مختلف به ویژه شورای شهر قم تاکید کرد و گفت: شورای شهر باید به دنبال ایجاد کمیته ایمنی باشد تا بتواند بر ساخت و سازهای شهری نظارت کند چراکه در صورت وقوع حوادث احتمالی تجهیزات نمی‌تواند پاسخگو باشد هر چند بخش‌های مختلف از جمله سازمان آتش‌نشانی شهرداری طی سال‌های اخیر به شیوه مطلوب تجهیز شده‌اند.
حاشیه‌سازی‌های دروغین و برداشت‌های سیاسی از حادثه پلاسکو تهران اثبات می‌کند که با رخ دادن یک حادثه از جنس پلاسکو در قم شایعه‌پراکنی‌ها و جریان‌سازی‌های نادرستی در مورد پایگاه ترویج آموزه‌های دینی مطرح می‌شود که خسارت این حواشی در سطح دنیای اسلام می‌تواند از خسارت‌های دیگر حادثه سنگین‌تر باشد.
باید از تکرار حادثه پلاسکو جلوگیری شود
آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید برجسته جهان تشیع طی سخنانی در درس خارج خود با اشاره به اینکه بی‌احتیاطی به هیچ وجه درست نیست، تاکید کرد: مسؤولان باید تمهیدات مناسبی بیاندیشند تا از وقوع چنین حوادثی در ساختمان‌های مشابه ساختمان پلاسکو جلوگیری کنند و در این راستا باید مکان‌های غیرقابل استفاده تخریب و بافت‌های فرسوده هم بازسازی شود.
پلاسکو زنگ خطری برای مسؤولان و مردم در نقاط مختلف کشور از جمله قم است که همگان باید از آن عبرت بگیرند و از این پس به موضوع پیشگیری نگاه متفاوتی داشته باشند تا آتش‌نشان‌های دیگری با جان خود بهای غفلت‌ها را پرداخت نکنند.
منبع: فارس
