حقابه زیست‌محیطی برای همه کشور در نظر گرفته شد که معادل 10 درصد منابع آبی کشور است اما برای حوضه دریاچه نمک که بحرانی‌ترین حوضه است، معادل 1/5 درصد در نظر گرفته شده که همان هم محقق نمی‌شود.
به گزارش تابناک قم، دریاچه ارومیه روزی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های کشور بود. دریاچه زیبایی که می‌توانست منبعی برای جذب توریست باشد، به بیابانی خشک تبدیل شده بود و 14 میلیون نفر از مردم کشور در وحشت وقوع یک توفان و بلایی که ریزگردهای نمکین می‌توانست بر سرشان بیاورد به سر می‌بردند.
این روزها اما دریاچه ارومیه وضعیت بهتری دارد. سطح آب تثبیت شده و مقداری بالا آمده است. مسئولان می‌گویند بهتر از این هم خواهد شد. این نشان می‌دهد اگر مدیریت اجرایی یک کشور بخواهد، بسیاری از نشدنی‌ها در حوزه محیط زیست شدنی خواهد بود. یکی از این نشدنی‌ها نجات دریاچه نمک و حوض سلطان قم است. نجات دشت مسیله که روزی جایی برای چرای سنگین بود و امروز مانند کف دست خشک و خالی است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم کسی است که مدام مدیران استان و پایتخت را نسبت به وضعیت دریاچه نمک هشدار می‌دهد.
«سیدحسن رضوی» با اشاره به تهدید حرکت آب‌های فراشور از سوی دریاچه نمک به دشت‌های قم که مردم قم را در مرحله اول و 25 درصد جمعیت کشور را در مرحله دوم تحت تأثیر قرار می‌دهد، می‌گوید: باید نسبت به این تهدید نگاهی جدی داشته باشیم.
بحرانی‌ترین حوضه آبخیز
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم با اشاره به این‌که در قم نسبت شهرنشینی بالای 95 درصد و بیشتر از میانگین کشوری است، اظهار می‌کند: بحران آب منجر به حاشیه‌نشینی و ایجاد آسیب‌های اجتماعی هم شده است.
وی با اشاره به این که حوضه آبخیر دریاچه نمک بحرانی‌ترین حوضه آبخیز است، می‌افزاید: استان قم دومین استان در بحران دشت‌های ممنوعه است. دشت مسیله رتبه اول شوری را در کشور دارد. همچنین سه آبخوان از 6 آبخوان ما در فهرست 10 آبخوان شور کشور قرار دارد.
رضوی با بیان این‌که نزدیک به 50 سال است دشت‌های ما ممنوعه است، اضافه می‌کند: قدیمی‌ترین مناطق بحرانی کشور در قم قرار دارند و استان قم از لحاظ سهم تولید گرد و غبار در بین استان‌های مورد مطالعه رتبه اول را دارد.
وی با اشاره به این که در بحث گرد و غبار هم خیلی‌ها برای این‌که فرار کنند، می‌گویند این معضل منشأ خارجی دارد، می‌افزاید: در حوضه دریاچه نمک بیش از 90 درصد مشکل منشأ داخلی دارد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم با اشاره به این‌که حرکت آب فراشور از دریاچه نمک به سوی سفره‌ها بسیار خطرناک است، می‌گوید: بیشتر چاه‌های ما در حال خارج شدن از دور است. 70 حلقه چاه ای‌سی بالای 15 هزار دارند.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم با اشاره به اهمیت در نظر گرفتن حقابه‌های زیست‌محیطی برای دشت‌ها و تالاب‌های استان قم از جمله دریاچه نمک اظهار می‌کند: حقابه زیست‌محیطی برای همه کشور در نظر گرفته شد که معادل 10 درصد منابع آبی کشور است اما برای حوضه دریاچه نمک که بحرانی‌ترین حوضه است، معادل 1/5 درصد در نظر گرفته شده که همان هم محقق نمی‌شود.
وی با بیان این که وزارت نیرو از سال 94 یک مترمکعب از این حقابه را اختصاص نداده است، می‌گوید: مدیریتی را در وزارت نیرو شاهد هستیم که جای تأسف دارد؛ آب را در سدها نگه می‌داریم تا تبخیر شود و به موقع برای مسائل زیست‌محیطی خرج نمی‌کنیم.
سیر تحول منابع آب کشور
رضوی با اشاره به سیر تحول در توسعه منابع آب کشور می‌افزاید: در دوره‌ای مهندس‌ها آب را مدیریت می‌کردند. در دوره دیگر اقتصاد‌دان‌ها وارد شدند و پس از آن محیط زیستی‌ها. امروز فهمیده‌ایم که باید جامعه‌شناسان و مردم را هم وارد این کارزار کنیم تا بتوانیم سربلند بیرون بیاییم. بر اساس پیش‌بینی‌ها در هزاره سوم از 8 چالش بزرگ دنیا آب نخستین چالش است. تغییرهای آب و هوایی، کمبود آب شیرین، جنگل‌زدایی و کویرزایی از اشکال مختلف این مشکل است. پیش‌بینی شده وضعیت تا سال 2030 یا 2050 همین‌طور بماند؛ یعنی شاهد کاهش 20 درصدی بارندگی و 40 درصدی آب‌های سطحی خواهیم بود.
رضوی با اشاره به فرآیند گرم شدن زمین بیان می‌کند: 17 سال گذشته میانگین یک و نیم درجه گرمای زمین اتفاق افتاده که 30 سال آینده به 2 درجه هم خواهد رسید پس نمی‌توانیم منتظر عوامل طبیعی برای حل مشکل بمانیم و باید دولت در این زمینه به قم نگاه ویژه داشته باشد.
توجه ویژه به محیط زیست
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم با اشاره به این که قم در زمینه آب به مشکلات قطعی و جدی رسیده و نظام مدیریت آب کشور باید به این موضوع توجه کند، می‌افزاید: در سال 65 هوای قم 2 روز مشکل داشت و اکنون 105 روز و در 30 سال آینده این عدد به 200 روز می‌رسد.
رضوی با طرح این پرسش که آیا مدیریت کشور پاسخگوی این مشکلات زیست‌محیطی است؟ گفت: در 10 دولت قبل از پیروزی انقلاب و دولت‌های بعد از پیروزی انقلاب توجه خاصی به محیط زیست نداشتیم. اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم 3 دولت بعد از انقلاب به محیط زیست ضربه زدند و یکی دو دولت تا حدودی توجه کردند.
وی افزود: دولت فعلی توجه ویژه‌ای به محیط زیست داشته که این برای ما فرصت است. ما باید از این فرصت استفاده کنیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم با اشاره به نقش مدیریت آینده‌نگر در حل معضل‌های زیست‌محیطی اظهار کرد: برای حل مشکلات حوضه دریاچه نمک نیاز به عزم ملی داریم.
منبع: همشهری
