توسعه گردشگری با محوریت روستا، سیاست جدید سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. بر همین اساس در هر استان روستاهایی برای نقاط هدف توسعه معیارهای توسعه گردشگری معرفی می‌شوند. روستای قاهان در استان قم نیز به عنوان نخستین اولویت بعد از مطالعات صورت‌گرفته انتخاب شده است.
به گزارش تابناک قم، به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم مطالعات صورت‌گرفته برای انتخاب روستای مورد نظر از چند سال گذشته آغاز شد و 73 روستا در کشور با تفاهم‌نامه‌ای که وزارت کشور با سازمان میراث فرهنگی منعقد کرد انتخاب شدند. در استان قم نیز روستای قاهان به عنوان نخستین روستای هدف توسعه گردشگری مشخص شده است.
«عیسی رضایی» انتخاب روستاهای هدف گردشگری در قم را منحصر به روستای قاهان ندانست و افزود: این روستا در فاز اول به عنوان نخستین روستا انتخاب شده اما محدودیتی در این زمینه نداریم و با توجه به پتانسیل‌های موجود می‌توانیم زمینه‌های توسعه گردشگری را در هر یک از 10 روستایی که بر اساس مطالعات صورت‌گرفته انتخاب شده‌اند فراهم کنیم اما در حال حاضر روستای قاهان به عنوان هدف اول انتخاب شده است.
روستایی با جاذبه‌های بی‌نظیر
روستای قاهان که از توابع بخش خلجستان است در 81 کیلومتری شهر قم واقع شده و با داشتن آب و هوایی ییلاقی و بهره‌مندی از دره‌ای با طول 30 کیلومتر جاذبه طبیعی منحصر به فردی در منطقه ایجاد کرده است که گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.
به گفته رضایی در این دهستان حدود 20 قنات وجود دارد که آب روستا به وسیله آن تأمین می‌شود و به دلیل آب و هوای معتدل و دارا بودن جاذبه‌های طبیعی از جمله باغ‌های بسیار زیبا، رودخانه، چشمه و سایر جاذبه‌های طبیعی ظرفیت‌های بسیار بارزی برای جذب گردشگر دارد.
وی در مورد 10 روستای منتخب دیگر تأکید کرد: علاوه بر قاهان روستاهای فردو، انجیله، قلعه‌چم، بنابر، دستگرد، محمدآباد کاج، طینوج و وشنوه انتخاب شدند که در نهایت روستای قاهان با توجه به معیارهای فرهنگی گردشگری به وزارت کشور و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری معرفی شد.
ایجاد روستای نمونه گردشگری
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم گفت: توسعه گردشگری روستایی تا حد زیادی از مهاجرت جوانان از روستا جلوگیری می‌کند و حتی در برخی مواقع به گردشگری معکوس منجر می‌شود. رونق و توسعه اشتغال از جمله ضرورت‌هایی است که روستای هدف گردشگری باید از آن بهره‌مند شود.
رضایی اضافه کرد: در این طرح سازمان میراث فرهنگی به دنبال این است که روستای نمونه‌ای ایجاد شود که در آن شغل ایجاد شده وهیچ بیکاری وجود نداشته باشد و روستا با توجه به ظرفیت‌های گردشگری موجود توسعه داده شود.
وی ادامه داد: اگر در روستایی توسعه اشتغال تا جایی پیش رفت که مشکلی وجود نداشت، برای توسعه صنایع دستی و ساخت زیرساخت‌های مورد نیاز برای جذب گردشگر اقدام می‌شود اگر نیاز به سرویس بهداشتی، نمازخانه و فضای سبز وجود داشته باشد تأمین می‌شود و به مرور همه ملزومات یک محیط کامل برای گردشگری به وجود خواهد آمد.
به گفته رضایی، همه دستگاه‌ها و نهادهای مربوطه هم در این زمینه موظف هستند خدمت‌رسانی به این روستاها را تسریع کنند. وزارت کشور، استانداری‌ها، بخشداری‌ها، فرمانداری‌ها و دستگاه‌های دیگر مکلف شده‌اند امکانات خود را در این روستا مستقر کنند و آن را توسعه دهند و روستاهای دیگر به تدریج از این روستاها الگو بگیرند.
توسعه ظرفیت‌های بوم‌گردی
توسعه بوم‌گردی و ایجاد اقامت‌های بوم‌گردی در روستاها از برنامه‌های دیگر سازمان میراث فرهنگی برای توسعه گردشگری پایدار متناسب با زیست‌بوم منطقه است.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان، اقامتگاه‌های بوم‌گردی باید بر اساس استانداردهای مصوب، با استفاده از مصالح بومی و بهره بردن از دانش بومی و هماهنگ با محیط طبیعی و فرهنگی پیرامون ساخته شود و طراحی داخلی و خارجی آن‌ها از مبلمان و تجهیزات سنتی و بومی منطقه الهام گیرد و به هیچ وجه نباید به آلودگی زیست‌محیطی بستر پیرامون خود منتهی شوند.
ایجاد این اقامتگاه‌ها خود عاملی برای جذب گردشگر است و با ایجاد محیطی هماهنگ با میراث فرهنگی منطقه سبب می‌شود گردشگر در مدت اقامت خود در یک روستا علاوه بر استفاده از جاذبه‌های زیست‌محیطی و تاریخی از شرایط فرهنگی، غذاهای سنتی، نوع لباس پوشیدن اهالی و همه المان‌های منحصر به فرد زندگی در روستای مورد نظر آگاهی یابد و یک گردشگری آگاهانه را تجربه کند.
رضایی معتقد است برای توفیق در این زمینه نیاز به همکاری دستگاه‌های دیگر هم داریم و نیاز است برای نمونه بنیاد مسکن و صندوق کارآفرینی امید برای اعطای تسهیلات ارزان‌قیمت برای توسعه بوم‌گردی همراه سازمان میراث فرهنگی باشند.
مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان قم با تأکید بر اهمیت توسعه گردشگری با محوریت روستا، اضافه کرد: یک گردشگر وقتی وارد روستا می‌شود در اقتصاد روستا از وجوه مختلف تأثیرگذار است؛ محصولات روستا را راحت می‌خرد و درنتیجه بازدهی مالی این خرید و فروش به اقتصاد روستا بازمی‌گردد و کشاورزی را تقویت می‌کند.
وی درباره تأثیر فرهنگی گردشگری روستایی تأکید کرد: با رونق گردشگری در روستا گردشگر با حضور در روستا با فرهنگ منطقه آشنا می‌شود و به لحاظ داشتن آرامش و رفاه نیز گردشگر با حضور در روستا از دغدغه‌های شهری فارغ می‌شود و در محیط آرام روستا بدون ترافیک و صدا برای مدتی اسکان پیدا می‌کند و می‌تواند از یک تفریح سالم بهره‌مند شود.
آموزش و توسعه تولید صنایع دستی در روستا
رضایی آموزش و توسعه تولید صنایع دستی در برخی از روستاهای قم را هم به عنوان یکی دیگر از برنامه‌های پیش روی این اداره کل نام برد و افزود: در استان قم در سال 96 علاوه بر توسعه گردشگری در قاهان، مسائل گردشگری یک یا دو روستای دیگر پیگیری می‌شود؛ برای مثال، در روستای دولت‌آباد به دنبال توسعه صنایع دستی هستیم. به دلیل محل جغرافیایی این روستا و نزدیکی کویر شتر زیادی وجود دارد که به دنبال آموزش ریسندگی پشم شتر در این روستا هستیم. از آن‌جایی که عبا از پشم شتر تهیه می‌شود و در استان قم کاربرد بالایی دارد می‌تواند در زمینه اقتصادی برای روستا کمک‌کننده باشد و توسعه صنایع دستی روستا را به همراه داشته باشد.
رضایی در رابطه با روستای دولت‌آباد نیزار گفت: در این روستا نیز قلعه تاریخی گلی وجود دارد که روستا داخل آن قرار دارد و مقدمات اعطای مجوز بوم‌گردی در این منطقه فراهم شده است.
رونق روستاهای بهره‌مند از ظرفیت‌های اولیه گردشگری می‌تواند رونق اقتصادی و اشتغال دوباره در روستاها را ایجاد کند و در نتیجه روستاییان می‌توانند به عرضه تولید خویش و همچنین مشاغل خدماتی روی آوردند و شاید بتوان توسعه گردشگری را تکه گمشده پازل مهاجرت برشمرد که با توسعه آن و در نتیجه ایجاد امکان تأمین معاش اهالی روستا از مهاجرت جلوگیری و حتی در مواردی به مهاجرت معکوس کمک کرد.
منبع: همشهری
