اولویت‌های شورای پنجم و شهرداری
به گزارش تابناک قم، قم هشتمین کلانشهر کشور تاکنون 4 دوره شورای شهر و 58 شهردار را به خود دیده است. با وجود همه این مدیریت ها اما از سال 95 سند چشم انداز 1404 و 1414 برای قم تدوین شد تا توسعه و سازندگی شهر با برنامه ای منسجم پیش رود. همه این ها اما به این معنا نیست که شهرداری را در ساخت پل و بزرگراه و زیرگذرها تعریف کنیم.
تأمین هزینه، مدیریت زمان و اجرای چنین پروژه‌هایی در سطح یک کلانشهر، اگرچه قابل تقدیر بوده اما خلاصه کردن فعالیتهای مدیریت شهری در ساختمان‌سازی و ساختمان‌فروشی نیز خطایی است بزرگ.
از آنجا که مدیریت شهری رسالت تسهیل گری جهت تحقق آرمان‌های شهری را برعهده دارد، اما برنامه محور بودن فعالیت های مدیریت شهری، راهکاری برای توسعه و تحقق اهداف تعیین شده برای چشم‌انداز شهری است.
تدوین برنامه راهبردی برای شهر قم، نسبت به دیگر کلان‌شهرهای کشور، نشان می‌دهد که شهر قم، حداقل یک برنامه 5 ساله، با دیگر کلان‌شهرهای کشور فاصله دارد.
بررسی سند راهبردی کلانشهر قم (1392-1396) نشان می‌دهد که نیمی از بودجه‌های شهری به بهبود عبور و مرور شهری و برنامه‌ریزی توسعه شهری تخصیص یافته است که با نگاه به پروژه‌های صورت گرفته و پیش بینی تخصیص بودجه به این نتیجه می‌رسیم که این سند راهبردی در برخی مواقع، مورد توجه مدیریت شهری نبوده است.
حالا با شروع شورای پنجم اولویت هایی برای شهر قم وجود دارد که اگرچه در دوره های قبل به آن توجه شد اما عقب ماندگی ها در این اولویت ها بر تمرکز و توجه ویژه برآن نیز توجه دارد.
کارشناس ارشد مدیریت و برنامه ریزی شهری در گفت و گو با خبرنگار تابناک قم، تکمیل پروژه‌های در حال اجرا و توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی را از اولویت های شهر قم برای شورای تازه کار شورای پنجم می داند و می گوید: مدیریت شهری کلانشهر قم، تنها به جمعیت یک میلیون و سیصد هزار نفری ساکن در شهر، خدمات رسانی نمی‌کند، بلکه گردشگران و زائران وارد شده بر شهر نیز بر این جمعیت افزوده می‌شود. از‌همین‌رو با نگاه اول به این نتیجه خواهیم رسید که عبور و مرور در کلانشهر قم، باید بیش از هر پروژه‌ای مورد توجه قرار گرفته و مدیریت شهری قم، در کنار توجه ویژه به فرودگاه و مترو قم و نیز شریان‌های حیاتی درون شهری قم، سلامت شهری قم را مورد توجه قرار دهد.
به گفته ابوالفضل معرفی به عنوان مثال بلوار پیامبر اعظم، یکی از بلوارهای بزرگ معنوی جهان اسلام است که در کنار معرفی بسیاری از جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و مذهبی شهر، مسیر اتصال دو مکان مقدس به یکدیگر است.
وی با بیان اینکه اولویت‌های شورای پنجم و اولویت‌های شهرداری کلانشهر قم توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و تلاش برای ساماندهی آن، اقدام بسیار مهمی در ترغیب شهروندان در استفاده از وسائل نقلیه عمومی است ادامه می دهد: جورچین توسعه و تعریض معابر و ساخت روگذرها و زیرگذرها، تنها در کنار توجه به حمل و نقل عمومی موفق خواهد بود. شهر باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که شهروند و مسافر مستقر در قم، در استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی، تمایل بیشتری داشته باشد.
این کارشناس ارشد مدیریت و برنامه ریزی شهری تحقق درآمد پایدار شهری و شهر مذهبی جهانی را موضوع مهم دیگر پیش روی مدیریت شهری می‌داند و می‌افزاید: موتور محرک توسعه شهری، وجود درآمد پایدار شهری است که تاکنون در کلانشهر مقدس قم کمتر مورد توجه قرار گرفته و نگاه به تامین درآمد پایدار شهری، تنها در چند خط و چند مصاحبه خلاصه شده است، در حالی که اگر به دنبال جهانی شدن شهر مقدس قم با نگاه مذهبی و اسلامی باشیم، ناگزیریم که به روش‌های تامین درآمد پایدار شهری نیز توجه داشته باشیم.
معرفی تصریح می‌کند: کسب درآمد از طریق زمین‌فروشی، تراکم‌فروشی، تغییر کاربری به ویژه تغییر کاربری سبز به کاربری تجاری نوعی خودزنی به شمار می‌رود که در آینده نه چندان دور، عواقب شوم خود را نشان می‌دهند. مدیریت شهری، روش‌های تأمین درآمد پایدار را باید جایگزین زمین‌فروشی، تراکم‌فروشی و اخذ عوارض از اصناف حساس شهر قم نماید و در این زمینه برنامه‌های منسجمی را دنبال کند.
جذب مشارکت حداکثری شهروندان در اجرای برنامه‌ها و همسو کردن آنها از موضوعات دیگری است که این کارشناس مدیریت شهری به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: این موضوع نیز تنها از مسیر شفاف سازی امور مالی شهرداری می‌گذرد، زمانی که مردم بدانند هزینه‌هایی که از آنها اخذ می‌شود چگونه در امور شهری هزینه می‌شود، با رغبت بیشتری نسبت به پرداخت عوارض اقدام می‌کنند.
به گفته وی، شورای شهر و شهرداری کلانشهر قم، باید یکی از اولویت‌های اصلی خود را جذب مشارکت اجتماعی در نظر گرفته و مردم را نسبت به برنامه‌های خود همسو کنند. به طور مثال با وجود صرف هزینه‌های بسیار جهت بهره‌مندی از منوریل قم، هنوز هم میان مدیران ارشد شهری نسبت به تداوم و یا توقف کار منوریل بحث وجود دارد.
پیامد چنین تصمیماتی چیزی جز کاهش سرمایه اجتماعی نخواهد بود و شهروندان نیز نسبت به امانت دار بودن مدیران شهری خود تردید خواهند داشت.
کارشناسان مدیریت شهری، شهر را به‌مثابه یک موجود زنده می‌دانند که نیازمند توجه، سلامت و نشاط است. برای توسعه و سلامت است که باید برای آن برنامه‌ریزی شود. همانند انسانی که در طول روز، کارهای زیادی برای انجام دادن دارد و اگر برنامه منسجمی نداشته باشد، به هیچ کدام از اهداف اصلی خود نخواهد رسید، شهر نیز امور زیادی برای انجام دادن دارد.
به نظر می‌رسد در صورتی که مدیریت شهری قم با تشکیل اتاق‌های فکر و استفاده از نظرات کارشناسان بومی، عملکردی برنامه محور داشته باشد می‌توان شاهد تحقق یک شهر زیارتی با الگوی مدنیت اسلامی در سطح جهانی، برای قم بود. هر چند در برنامه پنج ساله اول شهر قم، جهت تشکیل بانک اطلاعاتی نخبگان و صاحب نظران شهر قم، ردیف بودجه مجزا در نظر گرفته شده است، هنوز هم در نحوه به کارگیری از متخصصین بومی اختلاف نظر وجود دارد.
این در حالی است که علاوه بر کلان‌شهرهای جهانی، کلان‌شهرهایی چون تهران و اصفهان، نیز نسبت به شکل‌دهی و ساماندهی گروهی تحت عناوینی چون مشاورین جوان و... اقدام نموده‌اند.
برای پیوستن به کانال رسمی تابناک قم در تلگرام میتوانید از لینک های زیر استفاده نمایید:
منبع: تابناک
