به گزارش تابناک قم، معاون فرهنگی آستان مقدس حرم حضرت معصومه (س) با اشاره به اتفاقاتی که باعث شد، امام خمینی(ره) علیرغم مخالفت با حضور روحانیت در عرصه اجرا به ورود آنان به این عرصه راضی شود، گفت: روحانیت باید راهنما و زبان گویا برای بیان مشکلات مردم باشد. روحانی باید مستقل و آزاد باشد تا بتواند حرف بزند و مشکلات مردم را بیان کند.
در جریان دیدار اعضای تحریریه پایگاه خبری تحلیلی تابناک با مراجع و علما، با «حجت الاسلام صفر فلاحی» معاون فرهنگی آستان مقدس حرم حضرت معصومه (س) نیز دیداری انجام شد که او نیز علاوه بر توضیحاتی درباره فعالیت های مختلف آستان به سئوالی در خصوص مسأله عدم ورود روحانیت به حوزه اجرا که مطابق با دیدگاه های حضرت امام خمینی(ره) مطرح شد، نیز پاسخ گفت. آنچه در ادامه می خوانید متن پرسش و پاسخ مذکور است؛
پرسش تابناک: نکتهای که برای ما حائز اهمیت بود این است که امام (ره) در ابتدای انقلاب این دیدگاه را داشتند که روحانیت در امور اجرایی وارد نشوند. چند دوره ممنوعیت کاندیداتوری روحانیون و علما را اعلام کردند. تجربیات این سالها نشان میدهد، ضعفهای اجرایی وجود دارد که به پای روحانیت و اسلام نوشته میشود چرا که مسئولیت را روحانی بر عهده دارد. شاید حکمت ممنوعیتی که امام (ره) داشتند در این بود. ارزیابی شما در این زمینه چیست؟
بدون شک انقلاب اسلامی اگر بخواهد در تاریخ ارزیابی شود جزو مهمترین اتفاقاتی است که در تاریخ رخ داده است. بعد از 1400 سال از عمر بابرکت اسلام، با فراز و فرود گوناگونی در مقاطع مختلف مواجه بودیم. در این مقطع که قریب 40 سال از این امر میگذرد، به نظر میرسد اتفاق قابل دقت از همه جهات است.
کسی که از بیرون به این حادثه نگاه میکند، بسیار عظیم است و شبیه معجزه است. دقتهایی که آنها در انقلاب اسلامی دارند گاهی مواقع انسان را حیرتزده میکند. مثلاً یاران امام (ره) را تجزیه و تحلیل کرده بودند. درباره آیتالله طالقانی، شهید بهشتی و افراد دیگر که جزو اصحاب امام (ره) بودند، آقایی که این کار را انجام داده بود و بعدها گفتند در سرزمینهای اشغالی هم چاپ شده و به عنوان بحث پژوهشی مطرح بود، در خصوص یاران امام و ویژگیهای آنها تا این اندازه که بیان و نفوذ خوبی دارند، لباس مرتب میپوشند دقیق شدند و مطالعه کردند.
جوهره انقلاب «فرهنگ» است
این انقلاب اسلامی از همه ابعاد قابل مطالعه است و جوهره این امر هم فرهنگی است و دستمایه همه یاران امام (ره) همین فرهنگ اسلامی بود که شما بهتر از من میدانید. باید قدر این را بدانیم و سعی کنیم محافظ شود.
مهمترین مسأله بعد از اتفاقی که افتاد تلاش برای این است که این اتفاق رخ داد و مردم باید در این فضا زندگی کنند. چیزهایی که قبلا ضد ارزش بود در این فضا ارزش شد و یا برعکس رخ داده و باید در این جریانات نمایان شود. این در قالب تلاش و کوشش رخ میدهد امروز در قالب کارآمدی نظام مطرح شده است.
سنگاندازی زیادی شد تا کارآمدی نظام زیر سؤال برود
باید نظام کارآمدی خود را نشان دهد. اتفاقات بعد از انقلاب نشان داد وقتی آنها نتوانستند اصل داستان را جلوگیری کنند سعی داشتند در ادامه آن را با موانعی روبه رو کنند. شاید مهمترین همین بود که سنگاندازیها به این منظور بود تا کارآمدی زیر سؤال برود.
بخشی از این کارآمدی همین نکتهای باشد که اشاره شد و البته دلسوزان نظام در مقاطع مختلف نسبت به این موضوع حساسیت داشتند و مطرح کردند و شاید مطرح هم میکنند، ولی این یک فعالیت ملی یا دائمی و مستمر است که باید هم کسانی که این نگاه را دارند و هم کسانی که این نگاه را ندارند، اقدام کنند. مسئولیتها سر جای خود قرار گیرد.
اتفاقاتی افتاد که امام به گرفتن مسئولیت اجرا از سوی روحانیت راضی شد
روحانیت مسأله مهمی است و در تاریخ انقلاب اسلامی امام این اعتقاد را داشت که روحانیت در کار اجرا ورود نکنند، اما اتفاقاتی افتاد که احساس کردند، اعتماد یک بار به یک شخص است و اگر مرتب این اعتماد صورت گیرد و این چنین شود درست نیست. همانند دوران موقت و نخستوزیر موقت بعد از انقلاب و اتفاقاتی که بعد از انقلاب رخ داد و باعث شد کسانی بر مسند بنشینند.
به یاد دارم آیتالله فاضل لنکرانی در محضر امام (ره) بودند و خواستند به قم بروند و امام (ره) فرمودند شما بروید. در جایی خواندم شهید بهشتی نوشته بودند من مراجعهای به امام (ره) داشتم و اجازه دهید کارها سروسامان گرفته ما هم فاصله بگیریم. امام (ره) گفتند اگر لازم شد من خود به شما میگویم. یعنی امام (ره) در مقاطعی احساس میکردند بودن عدهای ضرورت دارد و نبودن عدهای هم اشکالی ایجاد نمیکند.
روحانیت باید راهنما و زبان گویای مشکلات مردم باشد
این قاعده درست و کلی است. اگر نیازهایی که در جامعه وجود دارد، در دست عدهای باشد که آنها در کسوت دین هستند و در کسوتی هستند که باید راهنما و در کنار مردم باشند و از زبان اینها مشکلات مردم شنیده شود، درست است. اگر در جایی این چنینی قرار گیرند، درست است.
شاید افراد کمی باشند که تفکیک قائل شوند که مثلاً اتفاقاتی که رخ میدهد ممکن است بخشی طبیعی و بخشی جزء جوهره کار باشد. باید در اتاقهای اندیشهای که نظام جمهوری اسلامی دارد و این مسائل پرورش پیدا کند و ما برای اینها فکر کنیم. فکر هم این است که در دانشگاهها و حوزهها مردانی را برای یکسری کارها تربیت کنیم. باید در حوزه علمیه مردانی را همانند شهید مفتح، شهید بهشتی و ... تربیت کنیم که کار خود را انجام دهند و مردان و رجالی را تربیت کنیم که آنها هم کار اقتصاد، کار مدیریت، کار آموزش، کار نظامیگری را انجام دهند.
این جزو ضرورتهایی است که امروز در مقاطعی احساس میشود و هم در آینده قاعدتاً احساس بیشتری میشود. باید برای این مسئله فکری در نظام کنیم که میخواهد نظام پویا و فعالتر باشد که امروز ما داریم.
روحانی باید مستقل باشد تا بتواند حرف بزند
امیدواریم این پیگیریهایی که از سر دلسوزی انجام میدهید و صحبتهایی که از آقا نقل میشود، نگاهی که مراجع بزرگوار دارند، به نتیجه برسد. این استقلال شخصیتی روحانیت در تاریخ به نفع هم خود و هم مردم بوده است. کسانی که این استقلال را داشتند و بدون این که دستشان در جایی گیر باشد، با آزادی و حریت حرف زدند. این مسأله را امروز هم نیاز داریم. امروز هم به این نیاز داریم کسی وارد گود شود و از سر دلسوزی و انصاف اقدام کند.
الان عدهای هستند و ممکن است با این ایده وارد شوند ولی انصاف را رعایت نمیکنند. ما در قبال این روحانیت مظلوم باید انصاف را رعایت کنیم. تلاشی که کردند باید دیده شود با وجود این که نقاط ضعفی در این صنف هست. اگر کار در مقاطعی در این 40 سال دست دیگران بود، الان نتیجه کنونی را نداشتیم.
رسانه میتواند افق را برای اصحاب اجرا و قضا روشن کند
امیدوارم این زحمات به نتیجه برسد. گاهی در مسیر با موانعی مواجه میشوید و نقدها باعث میشود مسیر مستقیم شود. در مبارزه با مصرفگرایی رسانه میتواند کمک کند. افق را روشن کردن برای اصحاب اجرا و قضا نیز دست رسانه است. این خیلی مهم است. امروز در دنیا همه پذیرفتند رسانه و ارتباطات در این قالب رکن است و جامعهای که از این قدرت برخوردار است به اهداف خود زودتر و بهتر و سریعتر میرسد.
ما در حوزههای مختلف فرهنگی فعالیت داریم. گنجینه عظیمی از میراث فرهنگی در اختیار ما است و آمادگی داریم اینها را منعکس کنیم و این پیشینه بیان شود. بحث خطدهی به مسائلی است که پیگیری میکنیم. اگر منبری بگذاریم هزار نفر هستند و اگر رسانه وارد شود میلیونی میشود. ما این آمادگی را داریم. از جهت ستادی هم این نیاز را دارید که این ارتباط را داشته باشید.
آمادگی آستان مقدس حضرت معصومه (س) برای همکاری بیشتر با رسانه ها
یک زمانی از صداوسیما بازدید کردیم و فضایی که دوستان رصد میکردند تأثیرگذار بود. من بعد از آن جلسه برای این دوستان در صداوسیما دعا میکنم که خداوند اینها را حفظ کند که این صحنهها را میبینند و رصد میکنند. دوستان شما هم نیاز دارند واکسینه و تقویت شوند. معنویت خود را تقویت کنند و ما این آمادگی را داریم.
در ایام ورود حضرت معصومه (س) به قم توسط آستان پیگیری شد و جشن به تمام معنا در قم است. به نظرم اصحاب رسانه میتوانند در ایام این چنینی پررنگتر ورود پیدا کنند. ورود حضرت به قم، میلاد حضرت که دهه کرامت است، رسانه میتواند ورود یابد و مردم را مشارکت دهد. ترکیبی که امروز میبینیم دل ما قرصتر میشود. امیدوارم در کار خود موفق باشید.