قم در موقعيت جغرافيايي گرم و خشك قرار گرفته، بنابراين توسعه فضاي سبز در بهبود آب و هواي اين شهر تأثيرگذار است. در سالهاي اخير افزايش فضاي سبز در دستور كار مسئولان شهري قرار گرفته است.
با توجه به توسعه زندگي ماشيني و شهري، ضرورت توسعه فضاي سبز بيشازپيش نمود پيدا كرده است.
در اين باره با حسين رضايي نسب مدير عامل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري قم به گفتوگو نشسته ابم.
مساحت فضاي سبز در سطح استان چقدر است و چه مقدار با ميزان استاندارد فاصله دارد؟
هزار و ۸۲۰ هكتار، مساحت فضاي سبز استان است و سرانه فضاي سبز كل ۱۷.۱۹ مترمربع است و سرانه فضاي سبز تجهيز شده ۲.۲۸ مترمربع است، ۱۴۰۰ هكتار فضاي سبز جنگلي و ۴۲۰ هكتار شهري است.
همچنين ۲۶۵ بوستان در شهر وجود دارد، با توجه به برنامه شهرداري و سند راهبردي، توسعه فضاي سبز را در مناطق كمتر برخوردار در دستور كار خود قرار دادهايم.
ميزان استاندارد براي سرانه فضاي سبز ۱۸ تا ۲۲ مترمربع است، براي اينكه به ميانگين ۲۰ مترمربع برسيم، بايد ۳ مترمربع فضاي سبز افزايش پيدا كند و سرانه فضاي سبز تجهيز شده بايد از ۲.۲۸ به ۶ مترمربع برسد.
با وجود كمبود در حوزه فضاي سبز شاهد هستيم كه بسياري از باغچههاي كنار خيابانها و پيادهروها در حال سنگفرش شدن است، آيا اقدام بازدارنده در اين زمينه انجام ميشود؟
معاونت خدمات شهري براي بهبود فضاي سبز كنوني دستور داده كه با همكاري حوزه فضاي سبز نسبت به احياي باغچههاي خيابانها، پاكسازي باغچههاي قديمي، نظافت، جمعآوري ضايعات و نخالهها در سطح شهر اقدام شود و همچنين ديگر باغچههايي كه سنگفرش شده، به حالت قبلي باز گردد.
قرار است بازكاشت در باغچههاي حاشيه خيابان در دستور كميته فني فضاي سبز قرار گيرد. اين طرح براي مهر ماه آغاز ميشود
با توجه به شرايط بحراني شهر قم از نظر هجوم ريزگردها، طرح كمربند فضاي سبز چگونه اجرا ميشود؟
اجراي طرح كمربند حفاظتي فضاي سبز بهعنوان سايت هزار هكتاري پيرامون شهر قم در دستور كار شهرداري است كه بتواند فضاي سبز حاشيه ۴ طرف شهر را ساماندهي كند.
بخش اعظم اين طرح در بوستانهايي مانند خضرا، زائر، خليجفارس و معصوميه انجام شده و باقيمانده آن زمينهايي است كه در تملك شهرداري قرار گرفته است. زمينهايي از مسكن و شهرسازي و منابع طبيعي در حال پيگيري هستيم تا در تملك شهرداري قرار گيرد و شهرداري نيز براي كاشت نهال در آن برنامهريزي كند.
استفاده از پساب براي آبياري فضاي سبز و خطوط انتقال آن نيز در دستور كار شهرداري قرار گرفته است. در اين زمينه صدور مجوزهايي از امور آب منطقهاي در حال سپري كردن مراحل اجرايي آن است.
در زمينه كمربند سبز و آبياري مشكلي نداريم زيرا اولويت اول فضاي سبز آبياري بهوسيله پساب است كه به دستور شهردار در حال پيگيري هستيم تا بحث پساب را پايدار كنيم.
اجراي طرح كمربند فضاي سبز ۶۰ درصد پيشرفت فيزيكي داشته و ۴۰ درصد باقيمانده آن منوط به تأمين آب است كه از طريق پساب بايد اين مشكل بر طرف شود، اگر آب پساب براي آبياري منتقل شود، كمربند فضاي سبز سريعتر تكميل ميشود.
اكنون كاشت نهال در بوستان جوان، خليجفارس، معصوميه، رضوي، زائر و خضر انجام شده است.
كمربند فضاي سبز چه مزايايي دارد؟
فوايد كمربند سبز شهر قم زياد است. از جمله ميتوان به جلوگيري از هجوم ريزگردها، بهبود آبوهواي شهر، جلوگيري از توسعه و گسترش بيرويه حاشيهنشيني اشاره كرد.
با توجه به شرايط اقليمي گرم و خشك شهر قم كه در بسياري از فصول پايدار است، در زمينه انتخاب گونههاي گياهي مناسب محدود شدهايم و بايد گياهي استفاده كنيم كه از نظر شرايط اقليمي با محيط سازگار باشند.
در اين رابطه با توجه به بررسيهاي كه مركز تحقيقات سازمان پاركها انجام داده است گونههايي كه با شرايط اقليمي آبوهواي قم سازگار باشد انتخاب و سپس بحث توليد و خريد انجام ميشود.
گونههاي گياهي براي كاشت چگونه انتخاب ميشود؟
كميته فني پس از بررسي گونههاي مناسب را شناسايي ميكند، براي گونههاي مثمر در شهر از انار، انجير، زيتون و پسته بهصورت متداول استفاده ميشود. در اين رابطه با توجه به اينكه ساخت فضاي سبز و نگهداري از آن براي مسئولان شهري هزينههاي زيادي در بر دارد مردم بايد خودشان را عضوي از جامعه فضاي سبز شهري بدانند و در حفظ و نگهداري درختاني كه مقابل منازل و مغازه آنهاست كوشا باشند تا فضاي سبز خوبي داشته باشيم.
بايد از قطع هرگونه درخت در شهر و فضاهاي سبز جلوگيري شود.
شهروندان اگر در اين زمينه موردي مشاهده كردند، بايد به سامانه ۱۳۷ اعلام كنند تا از چنين اقداماتي جلوگيري شود.
با وجود اقدامات بازدارنده باز هم شاهد قطع درختان خواهيم بود؟
با توجه به مصوبه جديد شوراي اسلامي شهر قم جريمه قطع اشجار افزايش پيدا كرده است، به همين دليل كمتر شاهد وقوع اين مورد در شهر هستيم، با اين حال از مردم ميخواهيم اين موارد را گزارش دهند.