فرهیختگان:پلاسکو از آن دست واژههایی است که شاید کمتر کسی در ارتباط با آن اطلاعاتی نداشته باشد و نتواند چندخطی درباره آن سخن بگوید. ساختمانی قدیمی یا بهتر بگوییم قدیمیترین ساختمان بلندمرتبه تهران که در 30 دی ماه سال 95 دچار حریق شد و بعد از ساعاتی به یکباره فروریخت. تلاقی زمانی بروز این فاجعه که با شهادت چندین آتشنشان فداکار همراه بود با ایام نزدیک به انتخابات و ماهیگیریهای سیاسی، باعث شد تا سخنان کارشناسانه و منطقی در پس سخنان و اظهارات مغرضانه و اغلب سیاسی قرار گیرد و این اتفاق همچون بسیاری دیگر از اتفاقات بعد از مدتی و در زیر سایه بیتوجهی مسئولان به دست فراموشی سپرده شود و هیچ شخص و نهادی نان قطع شده کسبه این ساختمان تجاری را بالاتر از منافعی که میتوانست با هجوم به مسئولان وقت برای آنها ایجاد کند، نبیند. حالا که نزدیک به یک سال از این اتفاق میگذرد متوجه شدهایم که ضلعشمالی این ساختمان به روی کسبه و مردم و خریداران بازگشایی شده است و آنها میتوانند به بازار خود بهخصوص در این شبهای نزدیک به ایام پایانی سال و به اصطلاح شب عید برسند. همین موضوع و این بازگشایی از چند منظر قابل بررسی است که هریک از این مناظر را به دقت واکاوی میکنیم.
ایمنی چگونه فراهم شده است؟
سوال اولی که پس از شنیدن خبر بازگشایی ضلعشمالی ساختمان پلاسکو در ذهن متبادر میشود، بحث تامین ایمنی این بنای باقیمانده از آن ساختمان عظیم است. به هرحال پلاسکو بنای عظیمی بود که به هر دلیلی در اندک زمانی به یکباره فرو ریخت و اسکان دوباره در بقایای این ساختمان نیازمند تایید رسمی و محکم ایمنی و سازهای است و صرفا بهخاطر شمایل شستهورفته ظاهری نمیتوان رای به تایید ایمنی آن داد. با همین پیشفرض صاحبان و مدیران ساختمان با بیان این موضوع که سه شرکت تخصصی و کارشناسی ایمنی این قسمت باقیمانده جهت ادامه فعالیت تجاری کسبه را تایید کردهاند مجوز از سرگرفته شدن فعالیت 286 مغازه را دادهاند.
شرکت مقاومسازی پیشرفته پرمایون به نمایندگی از کسبه پلاسکو یکی از سه شرکت مذکور بوده که براساس نامه دادستانی به شماره4700/181/9001 اقدام به کارشناسی از بنای شمالی پلاسکو کرده است. این شرکت پس از بررسیهای بسیار اعلام کرده که سازه باقیمانده ایمن است و با یکسری عملیات ایمنسازی، نصب تجهیزات ایمنی و بهینهسازی شبکه برقرسانی ایمنی آن به صددرصد میرسد. جالب اینجاست که شرکت رامان نیز که از طرف بنیاد مستضعفان برای بررسی وضعیت بنای شمالی پلاسکو انتخاب شده بود نظر شرکت پرمایون را تایید کرده است. دیگر شرکت هم مهندسی طازند بوده که آن هم از طرف بنیاد مستضعفان نماینده کار شده است.
موضوع قابل توجه در ارتباط با اظهارات این سه شرکت و متولیان و دعوتکنندگان آنها جهت سنجش مقاومت پلاسکو این است که یکی از این شرکتها از طرف کسبهای که در مغازههای آنها در ضلع شمالی است و انگار سالم ماندهاند و دو شرکت دیگر نیز از طرف بنیاد مستضعفان یعنی مالک اصلی این ساختمان بودهاند و سلامت باقیمانده پلاسکو را تایید کردهاند.
اینکه چرا تا به حال در این ارتباط اقدامی صورت نگرفته بود و همین شرکتهای کارشناسی تا به حال بهمنظور سنجش مقاومت بقایای پلاسکو دعوت نشده بودند یک سوال و اینکه چرا دو شرکت از سه شرکت تحتنظر بنیاد مستضعفان(مالک) و یک شرکت هم از سوی کسبه منتفع از تایید امنیت ساختمان، معرفی شدهاند سوال دیگری است که نمیتوان بهراحتی از کنار آن گذر کرد و همین موضوع شبهه بهرهبرداریهای سیاسی و همچنین بازی با درآمد خانوارهای درگیر با حادثه پلاسکو را تقویت میکند.
بازسازی چه میشود؟
موضوع دیگری که باید به آن توجه کرد این است که با بازگشایی قسمت شمالی پلاسکو و به جریان افتادن موج رفتوآمدهای تجاری و آغاز دوباره درآمدزایی و گره خوردن زندگی این 286 واحد به مغازهها و فروش دوباره و جدید خود، بازسازی و ساخت آن ساختمان عظیم که وظیفه مالکان آن است و هر روز اخباری مبنیبر زمان آغاز عملیات و فراخوان جهت دریافت طرح پیشنهادی و... منتشر میشود به چه سمتوسویی خواهد رفت و بنیاد مستضعفان درباره ساختمان تحت مالکیت خود که بیش از هزار واحد تجاری در آن فعال بودند و صدها خانواده از آن منتفع، چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد؟
ورود کسبه 286 واحد تجاری به قسمت شمالی ساختمان و وجود مخاطرات بهخصوص در زمینه برق باید به جد مورد ارزیابی قرار گیرد تا دوباره شاهد حادثهآفرینی این ساختمان پیر نباشیم.
زهرا نژادبهرام، عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در گفتوگو با «فرهیختگان» در ارتباط با استفاده کسبه از ضلع شمالی ساختمان پلاسکو، گفت: «این اتفاق در اثر توافق میان محمدعلی نجفی، شهردار تهران و محمد سعیدیکیا، رئیس بنیاد مستضعفان و مالک ساختمان پلاسکو صورت پذیرفته است و قرار شد تا بعد از ترمیم کامل و رعایت ایمنی کامل این قسمت ساختمان کسبه مشغول به فعالیت شوند چراکه این بخش از نظر کارشناسان آسیب جدی ندیده و قابل بهرهبرداری دوباره است.»
وی در ارتباط با مقوله بازسازی ساختمان پلاسکو نیز افزود: «طبق توافقات صورت گرفته بین شهرداری تهران و بنیاد مستضعفان، ضلع جنوبی و سایر بخشهای این ساختمان که آسیب جدی دیدهاند نیز به مرور زمان بازسازی خواهند شد و تدابیر لازم اندیشیده شده است.»
* نویسنده : ابوالقاسم رحمانی روزنامهنگار