به گزارش تابناک کرمانشاه به نقل از ایسنا برگزاری کلاسهای درس به صورت غیرحضوری و آنلاین هر چند در دوران همه گیری کرونا به موقع استارت خورد و اجازه نداد شیوع این بیماری فرآیند تعلیم و تربیت را به طور کامل تعطیل کند و مزایایی همچون آشنایی بیشتر جامعه به ویژه دانش آموزان با فضای مجازی، کم شدن هزینههای رفت و آمد و... را داشته، اما این نوع از آموزش، معایب و مشکلاتی را هم در پی داشته است.
معلمهای مدارس که بعد از حدود دو سال آموزش مجازی به دلیل همه گیری کرونا، تجربیات زیادی از آموزش مجازی دارند و از نزدیک مزایا و معایب آموزش مجازی را حس کرده اند، بیشتر از هر کسی میدانند شروع یک سال تحصیلی دیگر به صورت غیرحضوری چگونه است.
میترا جلیلیان از معلمهای باسابقه کرمانشاه در گفتگو با ایسنا، با اشاره به تجربیات دو سالهاش در مورد آموزش مجازی میگوید: یکی از معایب اصلی این نوع آموزش عدم دسترسی برخی از دانشآموزان به اینترنت و یا سرعت کم آن است که باعث میشود آموزش مجازی با محدودیتهایی همراه شود.
جلیلیان با بیان اینکه قطع و وصل مداوم اینترنت اجازه نمیدهد در کلاسهای درس آنلاین معلم بتواند با آرامش مطالب درسی را به دانشآموزان منتقل کند، گفت: برای اینکه دانشآموزان ناچار نباشند فایلهای با حجم زیاد را دانلود کنند، به ناچار و درخواست مکرر خود دانشآموزان برای صرفه جویی در حجم اینترنت ناچار میشویم مطالب را به صورت مختصر و مفید و گلچین شده آموزش دهیم.
جلیلیان ادامه داد: علاوه بر این برخی از دانش آموزان مناطق محروم از تلفن همراه پدر یا مادر خود استفاده میکنند که با توجه به اینکه اغلب در خانواده دو یا سه دانش آموز دارند، عملا دانش آموز فرصت کمی برای استفاده از تلفن همراه خواهد داشت.
جلیلیان سپس با بیان اینکه در کلاس درس مجازی تعامل اجتماعی بین دانشآموز، معلم و هم کلاسیهایش کمتر است، گفت: وقتی تعامل کمتر شود قطعا یادگیری کمتر اتفاق خواهد افتاد. در آموزش چهره به چهره معلم همزمان با دانش آموز در تعامل بوده و با تجربهای که دارد از چهره دانشآموزش متوجه میشود که مثلا او درس را متوجه نشده، اما در آموزش مجازی این شرایط مهیا نیست و اصلا ممکن است دانشآموز ساعتها و یا حتی روزها بعد فایل صوتی یا تصویری را نگاه کند که در چنین فضایی نمیتوان به یادگیری دانشآموزان در حد قابل قبول امیدوار بود.
این معلم کرمانشاهی ادامه داد: در کلاسهای درس حضوری دانشآموزان در جریان روند آموزش معلم، سوالات خود را مطرح میکنند که در کلاس درس مجازی هرچند دانشآموزان قویتر ممکن است سوالات خود را بپرسند، اما دانشآموزان متوسط و ضعیف و آنهایی که استرس بیشتری داشته و سر کلاس درس حضوری هم اغلب سوالات خود را نادیده میگیرند، در فضای غیر حضوری دیگر اصلا به فکر سوال پرسیدن نیستند.
جلیلیان اشارهای هم به ارتباط عاطفی بین معلم و دانش آموزان داشت و گفت: من معلم در کلاسهای درس حضوری اگر دانش آموزی درس نخواند رودرور از او میپرسم که چرا درس نمیخوانی و اگر احیانا مشکلی مثل مشکلات خانوادگی برای درس نخواندن آن دانش آموز وجود داشته باشد، برای رفع مشکلش با او همفکری خواهم کرد، اما در فضای آموزش مجازی چنین تعاملی بین معلم و دانشآموز شکل نمیگیرد.
وی سپس با بیان اینکه در کلاس درس مجازی معلم کنترل زیادی روی دانشآموزان ندارد، گفت: ممکن است دانشآموزی سرکلاس درس حضور زده و از کلاس خارج شود و یا اصلا ممکن است والدینش به جای او سر کلاس حضور بزنند و معلم اصلا متوجه این موضوع نخواهد شد. این موضوع در مورد امتحانات و ارزشیابیها هم صدق میکند. از کجا معلوم که دانشآموز پاسخ سوالات را از روی کتاب نمیدهد و یا اصلا خودش در حال پاسخگویی به سوالات است؟
میترا شاویسی دبیر و سرگروه روانشناسی آموزش و پرورش ناحیه سه استان کرمانشاه هم در گفتگو با ایسنا، در خصوص معایب آموزش مجازی، گفت: در کلاسهای درس مجازی تعامل اجتماعی بین معلم و دانش آموز و بحثهای رو در رو و چهره به چهره که در ساختن شخصیت دانش آموزان تاثیر بسیاری دارد، جایی ندارد.
شاویسی ادامه داد: زبان بدن معلم یکی از راههای تعامل و آموزش دروس به دانش آموزان است که در کلاسهای مجازی به دلیل ضعیف بودن این امر، باعث ارتباط برقرار نکردن دانش آموزان با درس میشود.
وی ادامه داد: در دروس روان شناسی و جامعه شناسی برای تفهیم درس به مثالهای بیشتری نیاز است و گاهی مطالب به صورت بحث گروهی، پرسش و پاسخ و مثالهای پیاپی از طرف معلم و دانش آموز تفهیم میشود که در این میان زبان بدن هر دو طرف تعامل و یادگیری را بیشتر میکند که در کلاسهای مجازی این امر صورت نمیگیرد.
شاویسی اشارهای هم به مزایای کلاسهای مجازی داشت و گفت: محدود نبودن به زمان و مکان خاص، هم برای معلم و خیلی مواقع برای دانش آموزان مزیت است، چون محدود نبودن زمان باعث میشود که مثلا تمام دانش آموزان بتوانند هم زمان با هم درس جلسه قبل را بصورت گفتاری و کنفرانس ارائه دهند، اما در کلاس حضوری این امکان در زمان محدود تنها برای چند نفر وجود دارد.
وی با بیان اینکه تفاوتهای فردی در کلاسهای آنلاین زیاد مشهود نیست، گفت: در آموزش مجازی دانش آموزان کند دست و کند ذهن میتوانند با چند بار گوش دادن به درس خود را به دیگر دانش آموزان برسانند.
وی ادامه داد: مزیت دیگر کلاسهای درس مجازی این است که وضعیت اقتصادی، سن و ظاهر افراد در کلاسهای آنلاین قابل تشخیص نیست و همه به یک صورت دیده میشوند.
شاویسی ادامه داد: کلاسهای مجازی مهارت استفاده از تکنولوژی و تولید محتوا در فضای مجازی را چه برای دانش آموز و چه برای معلم و استاد بیشتر کرده، مهارتی که شاید اگر در شرایط عادی بودیم برای کسب کردنش به سالها زمان نیاز بود. ضمن اینکه کلاسهای درس غیرحضوری کم شدن هزینههای لباس، حمل و نقل، کتاب و جزوات و... را هم به همراه دارد که در خانوادههای ضعیف از نظر اقتصادی یک مزیت است.
حدیث مریدی دبیر شیمی مدارس کرمانشاه نیز در گفت گو با ایسنا، در بیان نقاط ضعف آموزش مجازی، گفت: در آموزش مجازی تشخیص شرایط کلاس و وضعیت دانش آموزان برای معلم وجود ندارد و رابطه عاطفی بین معلم و دانشآموز ایجاد نمیشود که همه اینها کیفیت آموزش را تحت تاثیر قرار میدهد.
مریدی با بیان اینکه معلمها در آموزش مجازی تقریباً تمام ساعات روز درگیر آموزش هستند، گفت: سرعت پایین اینترنت، عدم امکان انجام کارهای گروهی و عدم ارزشیابی صحیح از دیگر ضعفهای آموزش مجازی است.
این معلم کرمانشاهی در بیان نقاط قوت آموزش مجازی هم گفت: در آموزش مجازی معلومات معلم به روزتر و بیشتر شده و با بارگذاری کلیپهای آموزشی در فضای مجازی از همکاران نکتههای جدیدتری میآموزد که این موضوع میتواند در ارتقای مهارتهای آموزشی معلمها مفید باشد.
وی ادامه داد: از مزایای آموزش مجازی برای دانشآموزان اینکه آنها میتوانند یک فایل یا ویدئو ضبط شده را بارها نگاه و تکرار کنند و از این طریق یادگیری خود را تعمیق کنند.
رقیه نعمتی دبیر عربی مدارس کرمانشاه هم در گفتگو با ایسنا در بیان مزایای آموزش مجازی گفت: در این نوع از آموزش مطالب درسی به شکل آسان و قابل تکرار و البته متنوع و جذاب در اختیار دانش آموزان قرار میگیرد که در چنین فضایی یادگیری بهتر رخ میدهد.
نعمتی ادامه داد: با وجود مزایای آموزش مجازی، اما واقعیت این است که هیچ چیز نمیتواند جای آموزش حضوری و چهره به چهره را برای دانش آموزان بگیرد.
وی ادامه داد: به نظرم حتی در صورت پایان همه گیری کرونا هم نباید آموزش مجازی را کنار بگذاریم، چون اگر آموزش تلفیقی حضوری و مجازی در نظام آموزشی کشور جابیفتد، به آموزش کشور کمک شایانی خواهد کرد.
محسن امینی دبیر هنر هنرستانهای کرمانشاه نیز در گفتگو با ایسنا، با بیان اینکه آموزش مجازی به زیرساختهایی نیاز دارد، گفت: در کشورهای پیشرفته دنیا آموزش آنلاین از قبل بوده، اما در کشور ما بخاطر شرایط کرونایی به اجبار این نوع آموزش را شروع کردیم، در حالی که هیچ برنامهای برای بسترسازی کلاسهای آنلاین وجود نداشت.
وی ادامه داد: اپلیکیشن شاد جوابگوی همه دانش آموزان و معلمین نیست. به عنوان مثال در درسی مثل هنر که درسی کارگاهی و عملی است امکان آموزش در فضای غیرحضوری وجود ندارد و ارتباط با دانش آموز ساده نیست.
وی با بیان اینکه آموزش هنر با بیشترین آسیبها در آموزش آنلاین مواجه بود، گفت: در کلاس حضوری ما دست بچهها را میگرفتیم که چطور قلم را در دست بگیرید و چطور از قلم استفاده کنید، اما در فضای آموزش مجازی چنین امکانی فراهم نیست و به نظرم معنا و مفهوم آموزش بخصوص در دروس هنری و عملی در آموزش مجازی تبیین نشد.