چند سالی است که موضوع عرضه قلیان در اماکن عمومی مورد بحث قرارگرفته است که این مسئله از سوی مسئولان خوزستان مورد پیگیری قرار گرفت با این وجود آنگونه که مديرگروه بهداشت حرفهاي و محيط مركز بهداشت خوزستان می گوید تنها استاني كه دستورالعمل صدور مجوز قهوهخانهها جهت عرضه قليان را نپذيرفت، خوزستان بود.
به گزارش تابناک خوزستان، استاندار خوزستان از سال گذشته بارها بر ضرورت جمع اوری قلیانها از سطح شهرها بویژه مراکز و اماکن عمومی تاکید کرده اما اینکه متولی جمعآوری قلیان از مراکز عمومی وظیفه چه کسی است سوالی است که به نظر می رسد هنوز در خوزستان پاسخی نیافته است.
عرضه و استعمال مواد دخانی در اماکن عمومی ممنوع
دکتر سید سعید سیدیان، رئیس مرکز بهداشت خوزستان در این زمینه می گوید: یکی از دغدغهها و مطالبات اصلی مرکز بهداشت خوزستان به عنوان متولی بهداشت در استان، مبارزه با مصرف دخانیات به ویژه سیگار و قلیان است که نقش بهداشت در این زمینه، اطلاع رسانی، آموزش و همچنین اعلام موارد تخلف از قانون به مراجع ذیصلاح است که انجام میشود.
سیدیان اضافه میکند: بهداشت، مشکلات را بازگو کرده و هزینههایی که بر دولت و مردم در این رابطه تحمیل میشود را مطرح میکند، در رابطه با مخاطرات هم هشدار میدهد، از سویی قانونگذار هم در این زمینه وظیفه خود را انجام داده و قانون جامع مبارزه ملی با دخانیات را در سال 85 تصویب کرده که بر اساس این قانون، عرضه و استعمال مواد دخانی در اماکن عمومی شامل پارکها، فضای سبز، پایانهها، تاکسی و خطوط واحد، قهوه خانهها و رستورانها ممنوع است.
این مقام مسئول افزود: حال باید مراجع امر در این رابطه وارد عمل شده و اقدامات لازم را در رابطه با جمعآوری قلیانها و ممانعت مداوم از عرضه آن در اماکن عمومی به عمل آورند.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان خاطرنشان کرد: وظیفه اجرای قانون مبارزه با عرضه قلیان و برخورد با موارد تخلف در اماکن عمومی مسقف مانند قهوه خانهها، رستورانهای سنتی، هتلها و اماکن مشابه بر عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت و اماکن نیروی انتظامی و در فضای سبز و پارکها بر عهده شهرداریها است.
وی درباره مضرات استفاده از اظهار میکند: بیماریهای صعب العلاج، سرطانها، بیماریهای قبلی عروقی، معلولیتها و آسیبهای اجتماعی به دلیل مصرف سیگار و قلیان افزایش مییابد که این مسئله علاوه بر اینکه سلامت عمومی جامعه را با خطر جدی مواجه میکند باعث افزایش هزینههای عمومی سلامت نیز خواهد شد.
دستورالعمل وزارت صنعت، معدن و تجارت برای جمع آوری قلیان
سیدیان در ادامه میگوید: در حال حاضر عرضه قلیان در اماکن عمومی بهویژه در فضاهای سبز و پارکها و مشاهده جوانان به خصوص دختران در حال استعمال قلیان بسیار تاسف بار است و از مراجع مربوطه انتظار میرود در این زمینه اقدام جدی به عمل آورند و به وظیفه قانونی خود در این زمینه عمل کنند.
به گزارش فارس،رئیس مرکز بهداشت خوزستان ، استعمال دخانیات و قلیان را دروازه ورود افراد به بسیاری از معضلها و آسیبهای اجتماعی از جمله اعتیاد می داند و میگوید: در سالهای اخیر میزان روی آوردن قشر جوان به ویژه دختران به قلیان افزایش یافته است که برای مقابله با این موضوع از یک سو باید فرهنگ سازی صورت گرفته و از طرف دیگر دسترسیها باید کاهش پیدا کند.
همانطور که رئیس مرکز بهداشت خوزستان گفته، در تاریخ 22 دی ماه سال 1393 طی بخشنامه اعلامی شماره ۲۱۹۸۷۲/۶۰ از سوی قائم مقام وزیر مربوطه، که به روسای محترم سازمانهای صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور ارسال شده است از آنان خواسته شده نسبت به جمع آوری قلیان از قهوه خانهها و قلیان خانه ها اقدام نمایند که گویا خبری از اجرای این بخشنامه درخوزستان نیست.
عرضهكنندگان قليان، ماموران را دور میزنند
اما مهران معلم، مديرگروه بهداشت حرفهاي و محيط مركز بهداشت خوزستان نیز میگوید: تنها استاني كه دستورالعمل صدور مجوز قهوهخانهها جهت عرضه قليان را نپذيرفت، خوزستان بود و تا توانستيم به هر طريقي در اين زمينه مقاومت كرديم.
وي ادامه میدهد: بر اساس قانون نظام صنفي كه در سال 93 اصلاح شد، قهوهخانهها در سالهاي گذشته مجوز خود را براي عرضه قليان بر اساس اين قانون اخذ كردهاند و نميتوان تحت هيچ شرايطي مجوز آنها را لغو كرد مگر اينكه زمان مجوز به پايان برسد كه در اين صورت ميتوانيم آن را تمديد نكنيم.
معلم میگوید: با توجه به اينكه سالانه مقادير زيادي قليان جمعآوري ميشود، سوال اينجا است كه چرا همچنان در پاركها شاهد استعمال قليان هستيم؟ پاسخ اين است كه جمعآوري اين پديده نياز به فرهنگسازي دارد، در سال 92 حدود 50 هزار جام قليان جمعآوري شد كه استان خوزستان بالاترين ميزان جمعآوري قليان را در كشور داشت. اما عرضهكنندگان قليان در پاركها براي دور زدن ماموران نيروي انتظامي و بهداشت، ترفندهاي خاص خود را به كار ميگيرند.
مديرگروه بهداشت حرفهاي و محيط مركز بهداشت خوزستان عنوان میکند: براي مقابله با قليان بايد مردم را به تکرار آموزش دهیم تا خود به اين آگاهي برسند كه قليان ضرر دارد و بحث ابتلا به سرطان حنجره و ريه با مصرف آن، بسيار جدي است، البته تا وقتي كه نكات آموزشي در اين زمينه از سوي برخي به سخره گرفته شود و سودجويي و منفعت بسياري در اين امر وجود داشته باشد، قليان نيز همچنان پا برجا است. مصرف قليان يك پديده اجتماعي است كه كار فرهنگي بسيار عميقي برای مقابله با آن بايد صورت بگيرد.
شهرداری اهواز دستور العملی برای جمع آوری قلیان در پارکها ندارد
از سوی دیگر زیبا صالح پور، عضو شورای شهر در گفتگو با مهر در خصوص عرضه قلیان در پارکهای شهر اهواز عنوان میکند: شهرداری موظف است در هر منطقه از شهر که رفت و آمد برای شهروندان به هر دلیلی دچار مشکل شود وارد عمل شود اما جمع آوری قلیان جز این دستور العمل محسوب نمیشود.
وی میافزاید: بسیاری از خانوادهها اوقات فراغت خود را در پارکهای سطح شهر سپری میکنند و من هم به عنوان یک شهروند و عضو شورای شهر از دیدن صحنه قلیان کشیدن جوانان ناراحت میشوم.
با این که رئیس مرکز بهداشت خوزستان جمعآوری و برخورد با عرضه قلیان را جزو وظایف شهرداری میداند ولی عضو شورای شهر اهواز تصریح میکند: جمعآوری قلیان از پارکهای شهر جز وظایف ذاتی شهرداری نیست و بخشی از مسئولیت برخورد با این مسئله بر عهده سازمان بهداشت و نیروی انتظامی است.
صالح پور اظهار کرد: برای برخورد با این مسئله، نیروی انتظامی باید با نظارت مرکز بهداشت وارد عمل شوند، البته این نکته نیز قابل ذکر است که این مسئله در شورای شهر اهواز نیز مطرح خواهد شد، متاسفانه بسیاری از جوانان سیگار مصرف نمیکنند اما قلیان را استعمال میکنند و گمان میکنند که ضرر و زیانی که در اثر استعمال قلیان به بدن انسان وارد میشود کمتر است در صورتی که بر اساس گفته متخصصان مربوطه استعمال قلیان بسیار مضرتر از سیگار است.
با وجود اینکه مدت زیادی از صحبتهای عضو شورای شهر اهواز میگذرد ولی باز هم شاهد عرضه قلیان در پارکها و فضای سبز هستیم و اگر هم تصمیمی در شورا گرفته شد تاثیری بر عدم عرضه قلیان نداشت.
پول قلیانها را میدهیم
استاندار خوزستان تا کنون بارها بر جمع اوری قلیانها از سطح شهر و بویژه پارکها تاکید کرده و طرح هایی در این زمینه نیز ارائه نموده است. البته وی معتقد است: کار جمع آوری قلیانها تاثیری در کاهش مصرف قلیان در شهر اهواز ندارد و صرفا جمعآوری قلیان نمیتواند جلوی عرضه دوباره قلیان را در سطح شهر بگیرد.
عبدالحسن مقتدایی می گوید: هر جا بساط قلیان است جمع خواهد شد پول قلیانها را هم خواهیم داد تا ظالمانه برخورد نشود اما بعد از این کار آن شخص دیگر نمیتواند برود قلیان بخرد و بساط پهن کند.
وی ادامه میدهد: بساط قلیانها در ساحل کارون پهن شده هرکسی 40-50 قلیان گذاشته است به فرماندار این نکته را گفتم که تمام مراکز توزیع قلیان چه در پارکها و چه آنها که مجوز قهوهخانه دارند باید جمع شوند.
مقتدایی گفت: نیروی انتظامی تعداد قلیانها را میشمارد آنها را جمع آوری میکنند و جای آن حواله دست آنها می دهند و فردا پولش را میگیرند این هزینه هم بابت این است که به این افراد صدمه نزنیم چون ما باعث شدیم قلیان رواج پیدا کند و این افراد رفتهاند در این موضوع سرمایه گذاری کردهاند.
با این حال باید دید آیا واقعا کسانی که با بساط کردن قلیان در نقاط مختلف شهر اهواز برای خود درآمد زائی کردهاند راضی میشوند قلیانهای خود را به ماموران انتظامی تحویل دهند و هزینه آن دریافت کنند؟
آیا عزمی برای جمعآوری قلیانها و پاکسازی معابر و اماکن عمومی شهر اهواز در بین مسئولان دستگاههای مختلف وجود دارد؟
آیا حرفهایی که مسئولان گوناگون برای برخورد این پدیده نامیمون که بتدریج به فرهنگی در میان برخی خانواده ها نیز تبدیل شده است، می زنند قابلیت اجرا دارد و یا اینکه اجرا میشود؟
اینها دهها سوال دیگر سوالاتی است که در ذهن شهروندان خوزستانی وجود دارد که امیدواریم مسئولان امر علاوه بر پاسخگویی فکری اساسی و عملی برای این معضل کنند و برخوردها فقط در حد حرف باقی نماند.