پایتخت گردشگری آسیا در سال ۲۰۱۸ پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است که امیدواریم با حضور در همدان از ظرفیتها و توانمندیهای این آثار برجسته تاریخی و مذهبی بهرهمند شوند.
به گزارش خبرگزاری فارس، همدان پایتخت گردشگری آسیا در سال ۲۰۱۸ علاوه بر اینکه شهری توریستی و دارای جاذبههای تاریخی و طبیعی است، در گردشگری مذهبی نیز دارای بقاع متبرکه و با ابنیه تاریخی بسیار دیدنی است.
بر این اساس باید همدان را یکی از مناطق ارزشمند کشور در بخش گردشگری دانست، شهری که جاذبههای مختلف طبیعی، تاریخی و مذهبی آن را به یکی از مراکز گردشگری دنیا تبدیل کرده است.
استان همدان دارای ۲۵۵ امامزاده و بقعه متبرکه است که هر ساله پذیرای تعداد بسیاری از مسافران در ایام مختلف سال است که میطلبد توجه به این مراکز مذهبی و فرهنگی چندین برابر شود تا هرچه بیشتر مورد استقبال گردشگران زیارتی قرار گیرد، زیرا توجه به آن کمک به توسعه گردشگری این منطقه خواهد بود.
اما شهرستان همدان با دارا بودن چندین امامزاده در مناطق مختلف شهر سالانه بسیاری از گردشگران را به این اماکن زیارتی فرامیخواند، هرچند برخی از این اماکن در نقاطی مستقر شدهاند که به لحاظ گردشگری نیز جذاب و دیدنی هستند.
*آستان مقدس امامزاده عبدالله (ع)
آرامگاه امامزاده عبدالله (ع) در میدانی به همین نام در مرکز شهر همدان است که با تغییراتی که در آستان این امامزاده انجام شده، سالهای سال است که خیل مشتاقان و زائران همدان در این مکان تجمع کرده و به زیارت مشغول هستند.
آستان امامزاده عبدالله (ع) یکی از شاخصترین امامزادههای مدفون در استان همدان است که مرقد مطهر این امامزاده عظیمالشأن در بافت قدیمی شهر همدان انتهای خیابان باباطاهر واقع شده است به طوری که گنبد و دو گلدسته طلاییرنگ بقعه از فاصله دور به وضوح خودنمایی میکند.
عملیات عمرانی آن از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۵۷ با تخریب بنای ساختمان قبلى شروع و بنایی شکیل و زیبا با زیربنایی در دو طبقه بالغ بر ۵ هزار و ۷۰۰ متر مساحت احداث شده است.
این بنا شامل تأسیسات رفاهی مانند حجرات، کتابخانه، موزه زائرسرا، قسمتهای اداری، سالنهای جلسات و مراسم مذهبی و... است.
نسب شریف این امامزاده واجبالتعظیم به امام هفتم میرسد و به تصریح تبارنگاران، امامزاده عبدالله (ع) در همدان سکونت داشته و یک تیره از علویان مهاجر و سادات موسوی ساکن در همدان را از این شجره مبارکه میتوان دانست.
قبور امامزاده عبدالله (ع) و پدر بزرگوارش احمد (ع) در داخل یک بقعه و در کنار هم قرار دارند که بقعه آن به نام امامزاده عبدالله (ع) شهرت یافته است.
مردم همدان اعتقاد زیادى به این دو بزرگوار دارند و به همین جهت معمولاً پس از برآورده شدن حاجاتشان نذورات خود را در این محل ادا میکنند و در مراسم عروسی عروس و دامادها این امامزاده را طواف مىکنند.
*آستان مقدس امامزاده محسن (ع)
آستان امامزاده محسن (ع) در بخش مرکزی شهرستان همدان، ۱۶ کیلومتری غرب شهر همدان، انتهای درهای مصفا و خرم که در گذشته به نامهای مختلف از قبیل: ماوَشان، ماوشانرود، مامشارود و... معروف بوده، دهستان الوندکوه غربی، روستای وفرجین واقع شده است.
پس از گذر از دهکدههای کوهستانی بسیار کهن مریانج، سولان، توئین، موئین و برفین که همگی آنها در دره مذکور قرار گرفتهاند، بنای امامزاده، در دامنه کوهی کمارتفاع قرار گرفته است.
از آنجا که امامزاده در داخل درهای وسیع که اطراف آن را کوههای مرتفع در بر گرفتهاند، واقع شده است.
ساختمان بنا، تاکنون و به ویژه در سالهای اخیر، چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و از خطر انهدام و نابودی کامل رهایی یافته است و هم اینک زیارتگاه مردم همدان و شهرستانهای تابعه است.
بنای امامزاده محسن (ع) بر نقشه مستطیلی شکل ساخته شده و از چند قسمت مختلف از قبیل: ایوان ورودی و دو حرم متصل به یکدیگر تشکیل شده است؛ شبستان پسین یا حرم دوم، اتاق اصلی مقبره و مدفن امامزاده محسن میباشد که بر فراز این قسمت از بنا نیز گنبد دو پوسته شلجمی شکلی قرار دارد که هم اکنون با ورقهای فلزی سطوح فوقانی آن پوشش یافته است.
در جبهه بیرونی و غربی بنا ایوانها و غرفههایی جهت اقامت و بیتوته زائرین امامزاده ساخته شده که نسبت به بنای امامزاده جدیدتر است و با مرمتهایی که هر چند سال یکبار توسط میراث فرهنگی همدان در این بنا انجام میشود، وضعیت ظاهری آن مطلوب و رضایتبخش است.
با توجه به کتیبه تاریخ ساخت بنا و همچنین ویژگیهای ذکر شده بنای امامزاده محسن متعلق به اواسط قرن هشتم و دوره ایلخانیان است که در دورههای بعد به ویژه دوره صفویه و قاجار نسبت به مرمت و تعبیر بنا اقدام شده است.
*آستان مقدس امامزاده شاهزاده حسین (ع)
«السلام علیک یابن ائمة الهدی ـ. السلام علیک یابن زمزم و صفا ـ. السلام علیک یابن امیرالمؤمنین علی المرتضی ـ. السلام علیک یا حسین بن علی النقی».
آستان امامزاده حسین (ع) در محدوده مرکزی و بافت تجاری شهر و به فاصله اندکی از میدان مرکزی همدان (امام خمینی) در ابتدای خیابان شهدا (شورین سابق) در داخل کوچهای به نام امامزاده حسین قرار گرفته است.
نسب امامزاده حسین یا شاهزاده حسین (ع) به، اما علی النقی (ع) برمیگردد؛ ایشان عموی امام زمان (عج) است که به همین علت روزانه بسیاری از شهروندان همدانی و مسافران حاضر در همدان در این بارگاه منور حضور مییابند.
بنای امامزاده حسین (ع) بر نقشه مستطیل شکل و در داخل صحن نسبتاً وسیعی که در قسمتهای شرقی و جنوبی آن حجرهها و اتاقهایی نوساز قرار گرفته، ساخته شده و بنای مورد بحث از منظر ساختمانی و معماری از چندین قسمت مختلف و مرتبط با یکدیگر از قبیل: ایوان ورودی، اتاق ورودی، اتاق مقبره و سرداب تشکیل شده است.
*آستان مقدس امامزاده یحیی (ع)
درباره نسب شریف امامزاده یحیی (ع) برخی معتقدند که وی فرزند بلافصل حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) است، اما عدهای هم این امامزاده را از احفاد امام حسن مجتبی (ع) معرفی میکنند.
آستان امامزاده یحیی (ع) در بخش مرکزی شهرستان همدان، شهر همدان، بلوار شهید مدنی واقع شده است.
یکی از زیارتگاههای مهم و باشکوه شهر همدان، بقعه معظم امامزاده یحیی (ع) است که در جنوب میدان امام خمینی همدان در محلهاى به همین نام، از محلههاى قدیمى شهر همدان واقع شده است.
با توجه به مطالب پیش گفته و همچنین نمونههای معماری ذکر شده، میتوان بنای امامزاده یحیی را از آثار قرن هشتم تا دهم هجری دانست.
*آستان مقدس امامزاده خضر (ع)
امامزاده خضر بن عبدالله الأحنف ابن عیسی النقیب ابن محمدالاکبر ابن علی العریضی بن امام جعفرصادق (علیه السلام) که با چهار واسطه به امام ششم نسب میرساند در همدان سکونت داشته است.
مقبره امامزاده خضر (ع) در شمال شرقی همدان و در سه کیلومتری شهر همدان، بر فراز تپه و مجاورت محله خضر قرار دارد.
مهمترین جنبه مورد توجه بقعه خضر (ع)، همان وجود کتیبه خط کوفی قرن هفتم یا هشتم هجری مشتمل بر اشعار فارسی آن است که بالای کوهکی در شمال شرقی شهر واقع شده است.
*آستان مقدس امامزاده اهل بن علی (ع)
آستان امامزاده اهل بن علی (ع) از مزارهای مورد توجه بوده که در شمال شرقی شهر همدان و در دامنه شمال غربی تپه تاریخی مصلی و در تقاطع بلوار مصلی و خیابان شهدا واقع شده است.
بنای اصلی ساختمان بقعه از آثار زمان شاه طهماسب اول صفوی به نظرمی رسد و این بقعه دارای محوطه وسیعی است و حرم در وسط بوده که چهار سمت آن رواق دارد.
قدیمیترین و در عین حال تنها تاریخهای مکتوب در بنا به سال ۱۰۳۲ ه. ق. و بر روی دو سنگ قبر که در داخل حرم و اتاق مقبره در قسمت جنوب مرقد و ضریح اصلی بنا قرار گرفتهاند، است.
آستانه مقدسه امامزاده خاتونیه (ع)
آستان امامزاده خاتونیه (ع) در شهر همدان، خیابان بینالنهرین پشت شهرداری ـ. بازارچه شریفالملک کوچه خاوند قرار گرفته است.
این امامزاده در سمت جنوبغربی آرامگاه بوعلیسینا در محله درودآباد قرار گرفته و پس از گذشتن از آرامگاه بوعلی به سمت جنوب حرکت کرده و به خیابان کهنه شهر میرسیم که خیابان بینالنهرین نامیده میشود.
امامزاده خاتونیه نسل در نسل خاندان ابوالمعالی بوده است که از جمله آنها میتوان به سیدمحمد ابوالمعالی، سیدعطاء ابوالمعالی، سیدمحمود ابوالمعالی، سیدناضرابوالمعالی اشاره کرد.
هماکنون در محوطه بیرونی زیارتگاه، مکانی سرپوشیده وسیع و مستطیلی شکل ساخته شده و دیوارههای بقعه ساده و بدون هرگونه پیرایه است.
محوطه این امامزاده دارای فضایی طبیعی و مصنوعی پارک است و نماز جماعت، مراسم دعا و زیارت، قرائت زیارتنامه در آن اجرا میشود.
*آستان مقدس امامزاده اسماعیل (ع)
بنای آستان تاریخی امامزاده اسماعیل (ع) در سمت شمال غرب شهر همدان و در انتهای خیابان باباطاهر و در حد فاصل میادین امامزاده عبدالله (ع) و فلسطین در مجاورت مسجد تاریخی حاج کلبعلی قرار گرفته است.
درباره نسب این امامزاده گفته میشود از اولاد حضرت امام موسی بن جعفر (ع) است، هرچند درباره شناخت نسب فرد مدفون در این مزار نیز به مانند غالب آرامگاههای همدان تاکنون نتیجه قطعی در میان صاحبنظران حاصل نشده است.
*آستان امامزاده سهل بن علی (ع)
آستان امامزاده سهل بن علی (ع) در محله پای مصلی مشهور به محله چهار باغ همدان، خیابان شهدا و در ۳۰ متری مسجد حاج خداکرم واقع شده است.
بنای ساختمان بقعه امامزاده به صورت یک بنای کوچک و باشکوه از دوره صفویه است.
*آستان مقدس امامزاده هادی بن علی (ع)
آستان امامزاده هادی (ع) در قسمت شمال غرب شهر همدان، با فاصله اندکی در جنوب آرامگاه باباطاهر، در داخل میدانی به همین نام قرار گرفته است.
امامزاده هادی بن علی بن حسین (ع) معروف به فرزند علی (ع) فرزند بلافصل امام علی بن الحسین (ع) است.
برخی دیگر از محققان از قبیل، دکتر اذکایی معتقدند که مزار مرسوم به امامزاده هادی یا آنچنان که در میان مردم همدان معروف است «فرزند علی»، مزار شخصی از خاندان علویان یا سادات حسنی همدان در قرن ششم هجری است.
همدان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین، علاوه بر دارا بودن یکهزار و ۸۰۰ اثر تاریخی و طبیعی، دارای امامزادههایی است که گردشگران علاوه بر بازدید این اماکن مذهبی میتوانند از آرامگاه این امامزادهها را که بنایی تاریخی است، ببینند.
پایتخت گردشگری آسیا در سال ۲۰۱۸ پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است و امیدواریم با حضور در همدان از ظرفیتها و توانمندیهای این آثار برجسته تاریخی و مذهبی بهرهمند شوند.