هر سال، اول آبان‌ماه، طرح مقابله با تنبلی چشم در سراسر کشور برگزار می‌شود تا از آمار عصای سفید به دستان در آینده کاسته شود.
به گزارش تابناک قم، تنبلی چشم اگرچه ممکن است در کودکی بسیار ساده انگاشته شود می‌تواند در بزرگسالی به کم‌بینایی و نابینایی کامل ختم شود؛ جایی که دیگر حسرت سودی نخواهد داشت.
امسال هم از اول آبان‌ماه طرح غربالگری تنبلی چشم در استان قم هم‌زمان با سراسر کشور اجرا شده است و جامعه هدف آن تمام کودکان ۳ تا ۶ سال استان هستند.
به گفته «رضا سلیقه» مدیرکل بهزیستی استان، این طرح نزدیک به ۲۰ سال است در کشور اجرا می‌شود و در جریان آن ۱۸ میلیون نفر مورد معاینه اولیه تنبلی چشم قرار گرفته‌اند. معایناتی که نقش مهمی در رسیدن به یکی از اهداف سازمان بهزیستی (پیشگیری از معلولیت) دارد.
۲۳۰۰ نابینا در قم
مدیرکل بهزیستی استان گفت: در حال حاضر ۲۲ هزار معلول در استان زیر پوشش خدمات بهزیستی قرار دارند که معلولیت ۵۰ درصد این افراد در صورت تشخیص به موقع قابل پیشگیری بوده است. بسیاری از معلولیت‌ها را می‌توان با استفاده از طرح‌های غربالگری و معاینه و مشاوره قبل از ازدواج کنترل کرد. از آمار ۲۳۰۰ نابینا و کم‌بینای استان تعداد زیادی از آن‌ها در صورت تشخیص به موقع بیماری با معلولیت مواجه نمی‌شدند.
تنبلی چشم بیماری خاموشی است که برخی از کودکانی که به آن مبتلا هستند هیچ علائمی ندارند و در مواردی هم با انحراف چشم یا ایجاد یک کدورت در چشم مشخص می‌شود.
سلیقه معتقد است؛ بهترین سن تشخیص این بیماری ۳ تا ۶ سال است، و تا ۱۲ سال که سیستم بینایی انسان در حال تکامل است، امکان پیشگیری و درمان تنبلی چشم وجود دارد. اما بعد از ۱۲ سال که سیستم بینایی تکامل یافت دیگر امکان تغییر در بینایی وجود ندارد و فرد باید با این کم‌بینایی تا آخر عمر زندگی کند که در مواردی هم به نابینایی ختم خواهد شد.
به گفته مدیرکل بهزیستی استان، طرح غربالگری تنبلی چشم در ۳ مرحله صورت می‌گیرد. اولین مرحله این طرح در مهدهای کودک و همه مراکز و پایگاه‌های بهداشت انجام می‌شود و مربیانی که آموزش‌های لازم را دیده‌اند کودک را زیر معاینه‌های Eچارت قرار می‌دهند و در صورتی که مطمئن شوند کودک مشکلی ندارد کارت سلامت برای وی صادر می‌کنند؛ اما در صورتی که نیاز به بررسی‌های بیشتر در معاینه‌های کودک احساس کردند وی را به اپتومتریست‌ها و بینایی‌سنج‌هایی که با بهزیستی طرف قرارداد هستند ارجاع می‌دهند.
وی افزود: در مرحله دوم نیز بینایی‌سنج‌ها معاینه تکمیلی لازم را انجام می‌دهند و در صورتی که مشکل بینایی کودک برایشان مشخص شد به پزشک‌های متخصص طرف قرارداد ارجاع می‌دهند که پزشک هم درمان دارویی یا جراحی را در پیش می‌گیرد.
سلیقه تأکید کرد: همه هزینه‌های درمانی و جراحی و حتی تجویز عینک برای خانواده‌هایی که توان پرداخت آن را ندارند رایگان است و از محل یارانه‌ای پرداخت می‌شود. فقط در مرحله اول در مهدهای کودک و پایگاه‌های استان از هر نفر ۲ هزار تومان اخذ می‌شود که آن هم در صورت نداشتن توان مالی دریافت نخواهد شد.
اختلالی که به معلولیت ختم می‌شود
مدیرکل بهزیستی استان به آمار سال گذشته اجرای طرح غربالگری تنبلی چشم هم اشاره کرد و افزود: سال گذشته ۴۸ هزار کودک در سنین ۳ تا ۶ سال در استان مشمول این طرح قرار گرفتند که از این تعداد 2۶۲۰ نفر توسط مربی‌ها به مراحل بعدی ارجاع داده شدند. از این تعداد ۵۱۴ کودک دچار اختلال بینایی بودند که خانواده‌هایشان از وجود این اختلال هیچ اطلاعی نداشتند.
سلیقه با بیان اینکه ۲۴۰ نفر از این کودکان نیاز به عینک داشتند که یارانه عینک به افرادی که توان مالی نداشتند داده شد، تصریح کرد: امسال هم با توجه به آماری که اداره کل ثبت احوال ارائه داده است ۸۰ هزار کودک بین ۳ تا ۶ سال در استان ثبت شده است که مشمول این طرح هستند و تلاش می‌شود هر سال پوشش اجرای این طرح بیشتر شود. سال گذشته این طرح با پوشش حدود ۸۰ درصد اجرا شد و امسال نیز ۱۵۰ پایگاه در استان دایر شده است و برای روستا‌ها و مناطق دورافتاده نیز ایستگاه‌های سیار در نظر گرفته شده است. تلاشمان بر این است که این درصد افزایش یابد.
افزایش ۴۰ میلیون تومانی اعتبار طرح
به منظور افزایش فراگیری اجرای این طرح ۱۰۰ میلیون تومان اعتبار در نظر گرفته شده است که این رقم نسبت به سال گذشته ۴۰ میلیون تومان افزایش داشته است.
مدیرکل بهزیستی استان در این مورد تأکید کرد: بیماری تنبلی چشم در عین اینکه بیماری خطرناکی است بسیار ساده درمان می‌شود و فقط مسأله اصلی همین تشخیص به موقع است. بعد از تشخیص، چشم سالم برای مدتی بسته نگه داشته می‌شود و در این صورت چشم تنبل و کم کار مجبور می‌شود فعالیت خود را افزایش دهد و در مواردی هم که مشکلاتی جراحی مطرح است سازمان بهزیستی برای درمان، یارانه می‌پردازد و به همین طریق می‌توان تعداد زیادی از افرادی که در آینده قرار است زیر پوشش بهزیستی قرار بگیرند کاست.
به گفته سلیقه استان قم در حال حاضر در رده پنجمین استان پوشش کشوری طرح غربالگری تنبلی چشم قرار دارد و امسال هم مهد کودک‌ها، مراکز بهداشت و پایگاه‌های بسیج در سراسر استان برای انجام معاینه تنبلی چشم فعال هستند.
کشورهای توسعه‌یافته، پیشتاز در درمان بیماری
پیشگیری از معلولیت‌ها یکی از مهم‌ترین اهداف سازمان بهزیستی است، مسأله‌ای که اگر امروز به آن توجه شود بسیاری از هزینه‌های آینده این سازمان را در رسیدگی و درمان معلولیت‌ها کاهش خواهد داد.
همه ساله تعداد زیادی از کودکان با بیماری‌های چشمی دست و پنجه نرم می‌کنند.
بیماری‌هایی که اگر به موقع شناخته نشوند و در مسیر درمان قرار نگیرند ممکن است فرد برای همیشه از نعمت بینایی محروم شود. ایران در دنیا در رتبه شانزدهم آمار معلولیت‌های نابینایی و کم‌بینایی قرار دارد. بیماری‌ای که در صورت تشخیص به موقع با روش‌های بسیار ساده و کم‌هزینه درمان می‌شود.
آن طور که مدیرکل بهزیستی استان قم گفت ۹۰ درصد افراد نابینا و کم‌بینای دنیا در کشورهای در حال توسعه قرار دارند و فقط ۱۰ درصد این آمار مربوط به کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته است و در واقع این کشور‌ها که از سال‌ها قبل پیشگیری از این بیماری را آغاز کرده‌اند امروز توانسته‌اند تقریبا آن را به طور کامل کنترل کنند. در ایران نیز یک درصد جمعیت کشور را افزاد نابینا و کم‌بینا تشکیل می‌دهند و ۱۰ درصد از معلولیت‌ها مربوط به معلولیت‌های بینایی است.
منبع: همشهری
